LPR - o programie

Lokalny Program Rewitalizacji - o programie

W dniu 28  września 2016 roku w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu  odbyło się uroczyste wręczenie umów samorządom lokalnym, które uzyskały dofinansowane w ramach konkursu na przygotowanie lub aktualizację programów rewitalizacji – strategicznych dokumentów niezbędnych do skutecznego zabiegania o dofinansowanie na zagospodarowanie obszarów rewitalizowanych.

Gmina Aleksandrów Kujawski  znalazła się na 1 miejscu  listy rankingowej ww. konkursu z łączną liczbą 112 punktów. Kwota dofinansowania jaką otrzymaliśmy na opracowanie Programu Rewitalizacji dla Gminy Aleksandrów kujawski to 40 761,00 zł. Wartość projektu to kwota 45 290,00 zł. Wypracowany dokument będzie stanowił podstawę do ubiegania się o środki na działania rewitalizacyjne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko – Pomorskiego.

Na chwilę obecną trwają konsultacje społeczne ww. programu. Konsultacje mają przybliżyć mieszkańcom Gminy Aleksandrów Kujawski  możliwości rewitalizacyjne oraz zachęcić ich do czynnego udziału w procesie przemian. Opracowany w ten sposób program będzie określał obszar rewitalizacji oraz działania - rozłożone na poszczególne lata. W ten sposób zmierzamy do rozwoju naszej gminy w oparciu o lokalny potencjał.

Program Rewitalizacji Gminy Aleksandrów Kujawski do roku 2025 jest opracowywany zgodnie z wytycznymi dla województwa kujawsko-pomorskiego, które zostały zawarte w następujących dokumentach:

1. "Zasady programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegania się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020" z dnia 27 stycznia 2016 roku.
2. „Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020” Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju z dnia  3 lipca 2015 roku.

Rewitalizacja - Kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji.

Stan kryzysowy - Stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych(w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym) współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer: gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej.

Program rewitalizacji - Wieloletni program działań w sferze społecznej oraz gospodarczej lub przestrzenno-funkcjonalnej lub technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju.

Obszar zdegradowany - Teren, na którym zdiagnozowano stan kryzysowy, który może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, pod warunkiem stwierdzenia stanu kryzysowego na każdym z nich.

Obszar rewitalizacji - Całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk. Obszar rewitalizacji również może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic.

• ≤ 20% powierzchni gminy
• ≤ 30% ludności gminy

Na terenie Gminy Aleksandrów Kujawski został wstępnie określony obszar zdegradowany wybrany do rewitalizacji (są to miejscowości: Zduny, Służewo, Plebanka, Wołuszewo, Słońsk Dolny – miejscowości te łącznie zajmują 17,34% powierzchni gminy i obejmują 23,24% mieszkańców – te i inne dane we wniosku, jeśli nie wskazano inaczej, są na 08.03.2016 r.), cechujący się koncentracją negatywnych zjawisk w sferze społecznej, ale także gospodarczej, technicznej, środowiskowej i przestrzenno-funkcjonalnej.

Zasadniczym  celem  projektu będzie dogłębne uzupełnienie diagnozy i rzetelne przeanalizowanie  sytuacji każdej z miejscowości Gminy. Analiza wskaźnikowa dotyczyć będzie przede wszystkim problemów społecznych, ale i pozostałych sfer. Przeprowadzi się wspomniane konsultacje społeczne. Wszystko to pozwoli na spisanie założeń programowych rewitalizacji i jej celów, opisanie wizji wyprowadzenia obszaru rewitalizacji ze stanu kryzysowego (planowany efekt rewitalizacji) wraz z określeniem celów rewitalizacji i kierunków działań umożliwiających osiągnięcie celów rewitalizacji, opisanie i wprowadzenie mechanizmów włączenia mieszkańców, przedsiębiorców, innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji (w tym w realizację działań i przedsięwzięć), sporządzenie wykazu najważniejszych przedsięwzięć i głównych projektów rewitalizacyjnych dotyczących obszaru rewitalizacji, które będą realizowane w ramach danego programu rewitalizacji, opracowanie szacunkowych ram finansowych programu rewitalizacji wraz orientacyjnym wskazaniem środków finansowych ze źródeł publicznych i prywatnych, wypracowanie mechanizmów zapewnienia komplementarności miedzy poszczególnymi projektami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy na obszarze objętym programem rewitalizacji, opisanie powiązań i uwzględnienie kompatybilności programu rewitalizacji z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy, dokumentami lokalnymi z zakresu polityk w sektorze społeczno- gospodarczym oraz nawiązaniu do strategicznych dokumentów dotyczących rozwoju województwa, regionu i kraju, opisanie systemu wdrażania programu rewitalizacji wraz z ramowym harmonogramem, a także systemu monitorowania i oceny programu rewitalizacji w zakresie skuteczności działań rewitalizacyjnych.

Zaplanowane w LPR działania rewitalizacyjne będą przynosiły efekt synergii, tj. posłużą do aktywizacji społecznej całej gminy. Zaplanowane działania będą także miały wymiar gospodarczy, techniczny, środowiskowy i przestrzenno-funkcjonalny.

Planowane jest realizowanie przedsięwzięć zarówno inwestycyjnych (“twardych”), jak i “miękkich” (w tym dofinansowanych z EFS w okresie programowania UE 2014-2020).

Najważniejszy w rewitalizacji jest aspekt społeczny, dlatego trzeba przede wszystkim zaplanować działania ukierunkowane na zmniejszenie lub likwidację negatywnych zjawisk społecznych, występujących na danym obszarze, (tzw. działania „miękkie” finansowane  ze środków EFS). Jednak jeśli  dla osiągnięcia założonych efektów społecznych rewitalizacji niezbędne okaże się zrealizowanie także projektów infrastrukturalnych „twardych”, finansowanych ze środków EFRR, to muszą one mieć wyłącznie charakter uzupełniający wobec działań „miękkich”.

Diagnoza gminy Problemy

1. Wysokie bezrobocie
2. Starzenie się społeczeństwa
3. Brak samowystarczalności ekonomicznej mieszkańców.
4. Zagrożenie przestępczością
5. Słaba aktywność gospodarcza mieszkańców
6. Nierównomierny rozwój i aktywność obywatelska
7. Duże uzależnienie gospodarcze od rolnictwa
8. Brak rozwiniętej infrastruktury w zakresie kanalizacji
9. Brak infrastruktury pomocowej (np. dziennych domów pobytu)

Diagnoza gminy Potencjał

1. Korzystne warunki do wypoczynku i rozwoju agroturystyki
2. Dobry stan środowiska naturalnego
3. Atrakcyjne zasoby przyrodnicze i kulturowe
4. Rozwinięta sieć komunikacyjna.
5. Bliskość dużych ośrodków miejskich (Bydgoszcz, Toruń, Włocławek)
6. Posiadanie terenów inwestycyjnych
7. Dobrze rozwinięta baza edukacyjna
8. Potencjał ludzki

Diagnozę sytuacji poszczególnych jednostek przeprowadzono w oparciu o listę wskaźników stanu kryzysowego dla terenów wiejskich, która stanowi załącznik nr 3 „Zasad programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegania się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020”

Analiza wskaźnikowa gminy

1. Udział ludności w wieku poprodukcyjnym w ludności ogółem w miejscowości (I);
2. Udział bezrobotnych w ludności w wieku produkcyjnym na danym obszarze (II);
3. Udział  gospodarstw domowych – stałych beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej w liczbie gospodarstw domowych ogółem (III);
4. Miejscowość należy do rejonu obsługi szkoły podstawowej lub gimnazjum o niskim poziomie kształcenia (IV);

Zgodnie z wytycznymi do obszaru zdegradowanego zostały włączone miejscowości, w których zidentyfikowano co najmniej dwa problemy społeczne  mierzone ww. wskaźnikami. Kolejnym kryterium, które miało również decydujący wpływ na kwalifikację danego obszaru było występowanie przestrzeni zdegradowanych lub zdiagnozowanego stanu kryzysowego.

 Dla gminy Aleksandrów Kujawski obszar zdegradowany wyznaczono w oparciu o analizę wskaźnikową poszczególnych miejscowości. Zgodnie z wytycznymi do obszaru zdegradowanego zostały włączone miejscowości, w których jednocześnie spełnione zostały następujące kryteria:

• zidentyfikowano co najmniej 2 problemy społeczne;
• stwierdzono występowanie przestrzeni zdegradowanych lub zdiagnozowano stan kryzysowy (negatywne zjawiska ze sfery gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej lub technicznej).

Obszar zdegradowany gminy Opoczki Zduny Goszczewo Chrusty Służewo Plebanka Ośno Słomkowo Wołuszewo Słońsk Dolny

W oparciu o wcześniej wymienione zestawy kryteriów dla terenów wiejskich za obszar przeznaczony do działań rewitalizacyjnych uznano następujące miejscowości: Służewo, Zduny, Plebanka, Słońsk Dolny,Wołuszewo. Są to obszary o szczególnie dużym natężeniu negatywnych zjawisk społecznych.

Ponadto potencjał tych obszarów oraz istniejące zasoby można z pozytywnym skutkiem wykorzystać także  dla całej gminy  w działaniach rewitalizacyjnych.

Proponowane działania rewitalizacyjne

Służewo

1. Rewitalizacja zabytkowego parku;
2. Utworzenie w zabytkowym parku ścieżki dydaktycznej;
3. Rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych  i pozaszkolnych, w tym sportowo-rekreacyjnych  i kulturalnych oraz organizowanie wypoczynku dla dzieci  i młodzieży;
4. Doposażenie biblioteki w Służewie w sprzęt multimedialny w celu zaspokojenia potrzeb społeczności lokalnej;
5. Organizacja przedsięwzięć integrujących i aktywizujących lokalną społeczność z Gminy Aleksandrów Kujawski;
6. Zindywidualizowane i kompleksowe działania umożliwiające aktywne włącznie społeczne skierowane do organizacji społecznych

Zduny

1. Rewitalizacja zabytkowego parku;
2. Utworzenie w zabytkowym parku ścieżki dydaktycznej;
3. Rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych  i pozaszkolnych, w tym sportowo-rekreacyjnych  i kulturalnych oraz organizowanie wypoczynku dla dzieci  i młodzieży.
4. Organizacja przedsięwzięć integrujących i aktywizujących lokalną społeczność z Gminy Aleksandrów Kujawski;
5. Zindywidualizowane i kompleksowe działania umożliwiające aktywne włączenie społeczne skierowane do organizacji społecznych

Plebanka

1. Organizacja przedsięwzięć integrujących i aktywizujących lokalną społeczność z Gminy Aleksandrów Kujawski;
2. Zindywidualizowane i kompleksowe działania umożliwiające aktywne włącznie społeczne skierowane do organizacji społecznych

Wołuszewo

1. Adaptacja istniejącego obiektu na utworzenie Klubu Seniora w Wołuszewie; Klub seniora w Wołuszewie;
2. Rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych  i pozaszkolnych, w tym sportowo-rekreacyjnych  i kulturalnych oraz organizowanie wypoczynku dla dzieci  i młodzieży;
3. Organizacja przedsięwzięć integrujących i aktywizujących lokalną społeczność z Gminy Aleksandrów Kujawski;
4. Zindywidualizowane i kompleksowe działania umożliwiające aktywne włącznie społeczne skierowane do organizacji społecznych.

Słońsk Dolny

1. Organizacja przedsięwzięć integrujących i aktywizujących lokalną społeczność z Gminy Aleksandrów Kujawski;
2. Zindywidualizowane i kompleksowe działania umożliwiające aktywne włącznie społeczne skierowane do organizacji społecznych;
3. Rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych  i pozaszkolnych, w tym sportowo-rekreacyjnych  i kulturalnych oraz organizowanie wypoczynku dla dzieci  i młodzieży.

Projekt jest realizowany przy współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej, w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020.

 

Załączniki